ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr | mycontent.ellak.gr |
freedom

Αξιοποίηση του 3D εκτυπωτή στο Γυμνάσιο Κρόκου Κοζάνης: Διδάσκοντας Γεωγραφία στο Γυμνάσιο με την χρήση τρισδιάστατου εκτυπωτή

Τον Μάρτιο του 2018 η ΕΕΛΛΑΚ  διέθεσε ένα 3D εκτυπωτή Ultimaker 2+  στο Γυμνάσιο Κρόκου Κοζάνης . Βασικός στόχος αυτής της δράσης  του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών, είναι η εισαγωγή στη χρήση εφαρμογών ανοιχτού λογισμικού σχεδιασμού και τρισδιάστατων εκτυπωτών στην εκπαίδευση. Εκτός από την εισαγωγή στην τεχνολογία των τρισδιάστατων εκτυπωτών  η δράση στοχεύει στη διαμόρφωση νέων εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών πρακτικών και ανοιχτού περιεχομένου με την συμβολή όλων των συμμετεχόντων.  Κάθε σχολείο που  συμμετέχει στη δράση, παρουσιάζει τις δράσεις του σε σχέση με την τρισδιάστατη εκτύπωση και δημιουργεί σχέδια μαθήματος και σχέδια αντικειμένων που κατασκευάζει με τον εκτυπωτή, και τα διαθέσει ως Ανοιχτούς Εκπαιδευτικούς Πόρους, ελεύθερα για αξιοποίηση από οποιονδήποτε το επιθυμεί.

Διδάσκοντας Γεωγραφία στο Γυμνάσιο με την χρήση τρισδιάστατου εκτυπωτή
Στόχος  των εκπαιδευτικών ήταν να ενδυναμώσουν το ενδιαφέρον των μαθητών και μαθητριών παρέχοντας κίνητρα έτσι ώστε όχι μόνο να μάθουν αλλά και να απολαύσουν τον μαγευτικό κόσμο των φυσικών επιστημών . Ως παράδειγμα εφαρμογής θα παρουσιαστεί η διδασκαλία της Γεωγραφίας Γυμνασίου. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να αναφέρουμε ότι το έναυσμα δόθηκε όταν το Γυμνάσιο Κρόκου συμμετείχε σε έναν πανελλήνιο διαγωνισμό που διοργανώθηκε από το ΕΛΛΑΚ την σχολική χρονιά 2017-18 με θεματολογία την συγγραφή σεναρίου χρήσης ενός τρισδιάστατου εκτυπωτή. Στον διαγωνισμό αυτόν θα προκρίνονταν 5 σενάρια στα οποία στις σχολικές τους μονάδες, ένα εκ των οποίων ήταν το Γυμνάσιο Κρόκου, θα παραχωρούνταν ένας 3d εκτυπωτής για περίπου 1 χρόνο από το ΕΛΛΑΚ για την χρήση του.
Μετά από την παραλαβή του τρισδιάστατου εκτυπωτή έπρεπε να εξοικειωθούμε με αυτόν. Οφείλαμε αρχικά να εξοικειωθούμε με τη χρήση του εκτυπωτή και από πλευράς υλισμικού και από πλευράς λογισμικού (3d design). Στο αρχικό στάδιο, επίσης, έπρεπε να διερευνήσουμε και την δυνατότητα δημιουργίας των 3d αντικειμένων. Σημειώνεται ότι αυτή η δυνατότητα αποτελεί μία εξειδικευμένη δεξιότητα τόσο για τον εκπαιδευτικό όσο και για τον μαθητή του Γυμνασίου. Στο στάδιο αυτό, με μεγάλη έκπληξη, εμφανίστηκαν μαθητές που γνώριζαν την χρήση τους αλλά και τη διαδικασία του σχεδιασμού. Το γεγονός αυτό λειτούργησε καταλυτικά σε όλο το εγχείρημα, αφενός διότι υπήρχαν άτομα που μπορούσαν να ξεκινήσουν άμεσα τον σχεδιασμό και την δημιουργία αντικειμένων, άρα μπορούσαμε να έχομε άμεσα τελικά προϊόντα και αφετέρου ότι οι «νέοι εκπαιδευτικοί» ήταν οι ίδιοι πράγμα που παρακίνησε ακόμα περισσότερο τους μαθητές. Επίσης διαπιστώθηκε ότι, είτε από προσωπικό ενδιαφέρον είτε για άλλους λόγους πχ ηγεσίας, η ύπαρξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων που οι μαθητές ήδη κατέχουν με τη χρήση του εκτυπωτή τους δόθηκε η δυνατότητα της ανάδειξης, της αξιοποίηση και της εξέλιξής των εντός του σχολικού περιβάλλοντος.

 

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί, ως παράδειγμα, ένα διδακτικό σενάριο από την διδακτική ενότητα  «Οικονομικές Δραστηριότητες των Ευρωπαίων» και συγκεκριμένα το μάθημα 38 με θέμα «η Γεωργία και η δασοκομία στην Ευρώπη» της Γεωγραφίας Β’ Γυμνασίου.Το μάθημα συνολικά διαρκεί 2 διδακτικές ώρες .

Την πρώτη ώρα όπως αναφέρεται και παρακάτω γίνεται συζήτηση των ομάδων σχετικά με το υλικό που ήδη μελέτησαν στο σπίτι αλλά και έλεγχος και ανατροφοδότηση τους από τον εκπαιδευτικό . Την δεύτερη διδακτική ώρα γίνεται η ολοκληρωμένη παρουσίαση τους με την χρήση των αντικειμένων που εκτύπωσαν στον τρισδιάστατο εκτυπωτή .

Η επίσκεψη των ομάδων στην 3d design ομάδα όπως και η εκτύπωση των αντικειμένων τους γίνεται σε προγραμματισμένους χρόνους όταν το εργαστήριο πληροφορικής είναι ελεύθερο και μετά από εβδομαδιαίο προγραμματισμό σε συνεργασία με την καθηγήτρια Πληροφορικής του σχολείου .

Στόχοι
Γνωστικοί:

  • Να διακρίνουν τα κύρια χαρακτηριστικά της αγροτικής παραγωγής σε διάφορες
    περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης
  • Να συσχετίζουν τα αγροτικά προϊόντα με τους παράγοντες του φυσικού περιβάλλοντος
    σε συγκεκριμένο χώρο και να διακρίνουν τις ζώνες βλάστησης στις οποίες χωρίζεται
    η ευρωπαϊκή ήπειρος.

Δεξιότητες

  • Να εργάζονται σε ομάδες και να κοινωνικοποιούνται
  • Να σέβονται τις απόψεις των συνεργατών τους, αλλά και να επιχειρηματολογούν
    υποστηρίζοντας την άποψή τους.
  • Να απαιτούν τη δυνατότητα να προβάλλουν το έργο τους και να το υποστηρίζουν στο
    ακροατήριό τους

Μεταγνωστικές Δεξιότητες

  • Να κατανοούν τη διαδικασία εξερεύνησης της πληροφορίας.
  • Να κρίνουν την πληροφορία ως προς την ορθότητα, εγκυρότητα, ενημερότητα και
    σαφήνειά της.

 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Η διδασκαλία του μαθήματος γεωγραφίας υλοποιήθηκε με τη χρήση εκπαιδευτικών πλατφορμών όπως το ψηφιακό σχολείο και το Edmodo, κυρίως για το διαμοιρασμό αρχείων κειμένου, εικόνας και ήχου αλλά και για την ανάπτυξη επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ομάδας εκπαιδευτικού, μαθητών και γονέων.
Θα πρέπει, επίσης, να επισημανθεί ότι οι ομάδες των μαθητών είχαν δημιουργηθεί από την αρχή της σχολικής χρονιάς και οι εργασίες γίνονται με τη μέθοδο project.
Ο εκπαιδευτικός δημιούργησε μία εικονική τάξη στην πλατφόρμα. Οι μαθητές και οι γονείς τους εγγράφτηκαν με κωδικό στην πλατφόρμα και στο μάθημα. Για τις ανάγκες του συγκεκριμένου μαθήματος η εικονική τάξη που δημιουργήθηκε είχε το όνομα «Γεωγραφία Β Γυμνασίου» και χρησιμοποιήθηκε από τον εκπαιδευτικό της Γεωγραφίας για όλη τη σχολική χρονιά 2017-2018 στο Γυμνάσιο Κρόκου.

 

Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτικός, αποστέλλει σε κάθε ομάδα χωριστά ένα νέο μήνυμα που περιέχει πληροφορίες σχετικά με τη ζώνη βλάστησης που τους έχει ανατεθεί να ασχοληθούν. Μετέπειτα η κάθε ομάδα ενημερώνεται για το θέμα της από το σχολικό βιβλίο καθώς και όποιο επιπλέον σχετικό υλικό διατίθεται στην πλατφόρμα, με τελικό στόχο την έρευνα για τον εντοπισμό των χαρακτηριστικών της ζώνης βλάστησης που της έχει ανατεθεί (φυτά, δέντρα, κοκ).

Η συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της Πληροφορικής είναι απαραίτητη για την δημιουργία ομάδας μαθητών που θα ασχολούνται με το 3d design και για την επίβλεψη στους χώρους εργασίας (το σημείο που τοποθετείται 3d εκτυπωτής ο οποίος συνήθως είναι η αίθουσα πληροφορικής).

Κάθε ομάδα ξεχωριστά επισκέπτεται την ομάδα 3d design για την προς εκτύπωση του αντικειμένου τους αφού όμως έχουν προσδιορίσει το σημαντικότερο φυτό και έχουν εξηγήσει τις προδιαγραφές του. Η συνεργασία αυτή είναι εκπαιδευτικά ωφέλιμη διότι αφενός αναπτύσσει τη σχέση μαθητή – εκπαιδευτικό (ο κάθε μαθητής θα διδάξει το αντικείμενο του στον άλλο) και αφετέρου αναπτύσσει την κοινωνικοποίηση και τη συνεργασία μεταξύ τους, όπως φυσικά και των εκπαιδευτικών.

Ο συντονιστής εκπαιδευτικός της τάξης (Φυσικών Επιστημών) αφού έχει συνεργαστεί με τον εκπαιδευτικό της Πληροφορικής του σχολείου ρυθμίζει την συνεργασία της κάθε ομάδας και αποστέλλει μηνύματα.

Η ομάδα 3d design έχοντας ενημερωθεί από τους συμμαθητές του για τα προς εκτύπωση αντικείμενα ξεκινά τη διαμόρφωση. Όταν ολοκληρώσουν, το τελικό αντικείμενο αποθηκεύεται σε μία κάρτα και παραδίδεται στην ομάδα της. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα θα πρέπει από μόνη της να επισκεφθεί το χώρο του 3d εκτυπωτή και να εκτυπώσει το αντικείμενό της, με τη βοήθεια της κάρτας που έλαβε από το 3d design

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Στην πρώτη διδακτική ώρα της ενότητας οι ομάδες δηλώνουν την πρόοδό τους μέσα στην ολομέλεια της τάξης. Κατά την σύντομη παρουσίασή, συνήθως πέντε λεπτών, τους παρουσιάζονται τα προβλήματα που αντιμετώπισαν και επιλύονται οι τυχόν απορίες. Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει επιπλέον υλικό (πχ βίντεο) έτσι ώστε οι μαθητές να αντλήσουν ακόμα περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την περιοχή που ερευνούν. Αναλυτικότερα προβλήθηκε video, με αφορμή το πανευρωπαϊκό συνέδριο των πανευρωπαϊκών συνεταιρισμών που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το 2016. Με αφορμή αυτό το video οι μαθητές άρχισαν να προβληματίζονται, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ενότητες του μαθήματος. Στην συνέχεια οι μαθητές στην τάξη συμπληρώνουν τον εννοιολογικό χάρτη που ο εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει στην εικονική τάξη του Edmodo .

Η συμπλήρωση γίνεται εντός της τάξης μιας οι ομάδες είχαν πρόσβαση σε υπολογιστή. Μετέπειτα αναπτύσσεται συζήτηση σχετικά με τη φυτοκάλυψη της Ευρώπης και τον ανθρώπινο παράγοντα, ανταλλάσσοντας απόψεις και ιδέες. Τέλος, κάνοντας χρήση κατάλληλο λογισμικό παραγωγής εννοιολογικού χάρτη (όπως το bubble.us) δημιουργούν έναν εννοιολογικό χάρτη, τον οποίο εκτυπώνουν και αναρτούν στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο εκπαιδευτικός προ δημιούργησε κομμάτι του εννοιολογικού χάρτη και οι μαθητές κλήθηκαν να τον συμπληρώσουν εντός της τάξης και στο τέλος του μαθήματος παρουσίασαν τα αποτελέσματα στην ολομέλεια, για να ελεγχθεί ταυτόχρονα και ο βαθμός κατανόησης του συγκεκριμένου μαθήματος .

Στην δεύτερη διδακτική ώρα τοποθετείται ο χάρτης της Ευρώπης, σε ορατό σημείο από όλους εντός της τάξης πάνω σε μια βάση. Προτείνεται για εποπτικούς λόγους να προβάλλεται στη συνέχεια, μέσω web- camera – υπολογιστή – projector σε μια επιφάνεια προβολής (πχ λευκός πίνακας). Στη συνέχεια η κάθε ομάδα τοποθετεί στο χάρτη τα αντικείμενα που σχεδίασε και παρουσιάζει στην ολομέλεια ταχαρακτηριστικά της ζώνης με την οποία ασχολήθηκε. Κατά την παρουσίασή της μπορούν να κάνουν χρήση αντίστοιχα εικόνες, σκίτσα ή βίντεο που προετοίμασε για το σκοπό αυτό

Έτσι και  παρουσιάζονται με το πιο ολοκληρωμένο τρόπο τα δεδομένα της και αναπτύσσει δεξιότητες – ικανότητες αξιολόγησης και αξιοποίησης του υλικού που τους διατέθηκε ή βρήκε. Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης παραχωρείται χρόνος 5 λεπτών για συζήτηση, σχολιασμό και επίλυση τυχόν αποριών. Τέλος δίδεται το έντυπο αξιολόγησης για την αξιολόγηση του βαθμού κατανόησης και εμπέδωσης της νέας γνώσης αλλά και της ίδια της εκπαιδευτικής διεργασίας.

 

Κοντούλα Μαρία (Εκπαιδευτικός  Γυμνασίου Κρόκου) – Κουρούς Ιωάννης ( Υπεύθυνος σχολικών δραστηριοτήτων Κοζάνης)

Leave a Comment