Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα της χώρας, αξιοποιώντας τη μακρόχρονη ερευνητική και εκπαιδευτική του εμπειρία, ανταποκρίνεται στα σύγχρονα επιστημονικά αιτήματα των νέων, διευρύνοντας το πεδίο των επιστημονικών τους αναζητήσεων. Στο πλαίσιο αυτό διοργανώνει και φέτος, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την εκπαιδευτική δράση «Ερευνητικές Περιηγήσεις».
Η δράση αυτή απευθύνεται κυρίως σε μαθητές Λυκείου, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να επισκεφθούν τα Ινστιτούτα του ΕΙΕ (Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Ινστιτούτο Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας, Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής και Χημείας) και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και να έρθουν σε επαφή με τους ερευνητές, τα εργαστήρια και την ερευνητική δραστηριότητα που πραγματοποιείται σε αυτά. Οι επισκέψεις οργανώνονται με στόχο τη διερευνητική μάθηση των μαθητών στους χώρους που καλλιεργείται η έρευνα, τη γνωριμία με το επάγγελμα και τον χώρο εργασίας του ερευνητή, τα εργαλεία της έρευνάς του και την παρακολούθηση πειραμάτων εν εξελίξει. Πέρα από την προφανή συμβολή σε θέματα διεύρυνσης της γνώσης και επαγγελματικού προσανατολισμού, η δράση αποσκοπεί στην προβολή της ελεύθερης κριτικής σκέψης ως θετικό πρότυπο αντίληψης της πραγματικότητας.
Σημειώνεται ότι οι επισκέψεις πραγματοποιούνται σε συγκεκριμένες εβδομάδες. Φέτος, οι προγραμματισμένες εβδομάδες όπου το ΕΙΕ θα ανοίξει τις πύλες του για να υποδεχθεί μαθητές και μαθήτριες από όλα τα σχολεία της χώρας είναι τρείς (6-10 Νοεμβρίου 2017, 5-9 Φεβρουαρίου 2018, 23-27 Απριλίου 2018), ενώ το ενδεικτικό πρόγραμμα των επισκέψεων θα έχει την παρακάτω δομή:
- Σύντομη εισαγωγή στην ιστορία του ΕΙΕ και του Ινστιτούτου/Κέντρου που έχει επιλεγεί από το σχολείο
- Εισαγωγή στην επιστημονική μέθοδο και έρευνα και δημιουργία κατάλληλων ερεθισμάτων για την προετοιμασία των μαθητών
- Σύνδεση των γνώσεων των μαθητών με τα πεδία της έρευνας που αφορούν την επίσκεψη
- Επίσκεψη στους εργαστηριακούς χώρους και τις βιβλιοθήκες
- Συζήτηση – κλείσιμο
Το ακριβές πρόγραμμα και οι εισηγήσεις θα προσαρμόζονται κάθε φορά στο επίπεδο εκπαίδευσης των μαθητών (Α’, Β’, Γ’ Λυκείου / Θετική ή Θεωρητική Κατεύθυνση). Ο μέγιστος αριθμός των μαθητών που μπορούν να επισκεφθούν ένα Ινστιτούτο/Κέντρο είναι είκοσι (20), ενώ η συνολική διάρκεια της επίσκεψης τους θα προσεγγίζει τις δύο ώρες. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, οι μαθητές θα πρέπει να συνοδεύονται από τους καθηγητές τους. Σημειώνεται ότι η δράση αφορά σε όλα τα σχολεία της χώρας και η επιλογή θα γίνεται με σειρά προτεραιότητας.
Με την ολοκλήρωση της επίσκεψης τους, οι μαθητές θα είναι σε θέση να αντιληφθούν πώς κατακτάται και τεκμηριώνεται η γνώση μέσω της ερευνητικής διαδικασίας και της κριτικής σκέψης. Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα εξοικειωθούν, επίσης, με τη ροή της έρευνας (μελέτη της προϋπάρχουσας γνώσης, δημιουργία ερωτημάτων, πείραμα, ερμηνεία, παραγωγή-αξιοποίηση της νέας επιστημονικής γνώσης) και θα αποκτήσουν σαφέστερη εικόνα για την εργασία ενός ερευνητή στον χώρο των θετικών ή των ανθρωπιστικών επιστημών.
Παράλληλα θα έρθουν σε επαφή με τον κόσμο του ερευνητή, θα γνωρίσουν τον χώρο ενός εργαστηρίου και θα κατανοήσουν τις διαφορές των υποδομών μεταξύ των διαφόρων επιστημών. Θα ανακαλύψουν ερευνητικά εργαλεία και θα εξοικειωθούν με τη χρήση τους, θα κατανοήσουν καλύτερα το πεδίο εφαρμογής εννοιών και θεωριών που μαθαίνουν στο σχολείο, θα διαπιστώσουν την ανάγκη της διεπιστημονικής συνεργασίας για την επίλυση μεγάλων και σύνθετων επιστημονικών προβλημάτων και τέλος θα προετοιμαστούν για τη μετάβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση!
Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών με την έντονη και διαρκή ερευνητική και εκδοτική δραστηριότητα, την εξωστρέφεια και τη διεπιστημονικότητά του προβάλλει παγκοσμίως την αδιάσπαστη συνέχεια του Ελληνισμού και τη θεμελιώδη συμβολή του στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τα τρία ερευνητικά κέντρα του ΙΙΕ, τα οποία εξειδικεύονται στη μελέτη του αρχαίου, βυζαντινού και νεοελληνικού πολιτισμού.
Με την ολοκλήρωση της επίσκεψής τους, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα μπορούν να απαντούν σε μια σειρά από ερωτήματα. Γιατί η ιστορία επιδρά στη σύγχρονη πραγματικότητα και πώς, αντίστροφα, η σύγχρονη πραγματικότητα θέτει νέα ερωτήματα στην προσέγγιση της ιστορίας; Πώς επιδρούν οι μεγάλες προσωπικότητες της ιστορίας στην σύγχρονη πραγματικότητα; Πώς γράφεται η Ιστορία; Πώς μαθαίνουμε για τις παλαιότερες εποχές; Τί είδους πηγές έχει στη διάθεση του ο ερευνητής για κάθε ιστορική περίοδο και πώς αυτές διασώθηκαν; Πώς διαβάζουμε τις πηγές της κάθε εποχής και ποιά προβλήματα προκύπτουν από την ανάγνωσή τους; Πώς συνδυάζονται οι νέες τεχνολογίες (databases) με την ερευνητική διαδικασία;
Ινστιτούτο Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας
Στο Ινστιτούτο Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα περιηγηθούν σε εργαστήρια που αφορούν σε όλες τις θεματικές κατευθύνσεις της έρευνας του Ινστιτούτου (Ανάπτυξη Φαρμάκων, Ολιστικές Προσεγγίσεις στην Υγεία, Βιοτεχνολογία) και θα έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν τις διαδικασίες διεξαγωγής της επιστημονικής έρευνας στον τομέα της βιοϊατρικής διεθνώς. Θα μπορέσουν επίσης να δουν από κοντά και εν λειτουργία κάποιες από τις πιο σύγχρονες και σημαντικές υποδομές και εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου (όπως για παράδειγμα μονάδες συνεστιακής μικροσκοπίας, φασματοσκοπίας πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (NMR), φασματομετρίας μάζας (LC-MS-MS), κρυσταλλογραφίας ακτίνων Χ, ηλεκτρονικού παραμαγνητικού συντονισμού (EPR) και να αντιληφθούν τις εφαρμογές τους με απλά παραδείγματα. Θα τους δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσουν εργαστηριακές πρακτικές όπως για παράδειγμα η χρήση πιπέτας, ηλεκτρονικού ζυγού, μέτρηση pH, προετοιμασία PCR αντίδρασης, ηλεκτροφόρηση DNA και πρωτεϊνών.
Ανάλογα με την χρονική στιγμή που θα πραγματοποιηθεί η επίσκεψη τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία: (α) να παρατηρήσουν σε στερεοσκόπιο, τον ευκαρυωτικό οργανισμό Caenorhabditis elegans, έναν νηματώδη σκώληκα, οργανισμό-μοντέλο στη μελέτη της γήρανσης, (β) να παρατηρήσουν τεχνικές-συνθήκες καλλιέργειας του μικροοργανισμού Escherichia coli, του πιο μελετημένου μικροοργανισμού και ενός από τα προσφιλέστερα «εργαλεία» των μοριακών βιολόγων, και τέλος (γ) να παρατηρήσουν καλλιέργεια καρκινικών κυττάρων και πως αυτά ανταποκρίνονται σε αντικαρκινικά φάρμακα.
Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής και Χημείας
Στο Ινστιτούτο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας, οι μαθητές θα επισκεφθούν δύο ερευνητικά εργαστήρια (χημικής σύνθεσης και φυσικοχημικού χαρακτηρισμού υλικών) και θα εξοικειωθούν: (α) με την έννοια των “υλικών” (χημικές οντότητες με λειτουργικότητα), με παραδείγματα από φυσικά και τεχνητά υλικά, (β) με την έννοια της χημικής δομής των υλικών σε σχέση με τη λειτουργικότητά τους, (γ) με τον σχεδιασμό και τη σύνθεση νέων υλικών, με ειδική αναφορά στις ιδιαιτερότητες των νανοϋλικών, και (δ) με τις τεχνικές προσδιορισμού της χημικής δομής και της λειτουργικότητας των υλικών μέσω φυσικοχημικών τεχνικών.
Η θεματολογία των εισηγήσεων αναπτύσσεται κάθε φορά με αφορμή την ερευνητική δραστηριότητα του Ινστιτούτου κατά την ημέρα της επίσκεψης, το “πείραμα της ημέρας”.
Στη Βιβλιοθήκη Επιστήμης, Τεχνολογίας, Πολιτισμού του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με έναν σημαντικό κρίκο στην ροή της Έρευνας: την αξιοποίηση της νέας παραγόμενης γνώσης, αφού το ΕΚΤ είναι ο εθνικός φορέας που συλλέγει, οργανώνει, τεκμηριώνει και διαχέει προς την ερευνητική κοινότητα: την επιστημονική, τεχνολογική και πολιτιστική πληροφορία, αλλά και τη μελέτη της προϋπάρχουσας δημοσιευμένης ή μη επιστημονικής έρευνας.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης τους στον χώρο της Βιβλιοθήκης Κ.Θ.Δημαράς οι μαθητές θα μάθουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες της βιβλιοθήκης, θα ανακαλύψουν τους διαφορετικούς τύπους της ακαδημαϊκής επικοινωνίας (επιστημονικά περιοδικά, μονογραφίες κ.λπ.) και θα κατανοήσουν έννοιες όπως η ηθική στην έρευνα και στη χρήση της ακαδημαϊκής και ερευνητικής πληροφορίας.
Επίσης, θα έρθουν σε επαφή με τις νέες τάσεις στην διαδικασία των επιστημονικών εκδόσεων, όπως η Ανοικτή Πρόσβαση, οι ηλεκτρονικές εκδόσεις, τα ψηφιακά αποθετήρια, τα μέσα επιστημονικής δικτύωσης, η ανοικτή επιστήμη και τα ανοικτά δεδομένα. Παράλληλα θα διδαχθούν τεχνικές αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών, τη χρήση λέξεων κλειδιών, την αξιοποίηση του πρωτογενούς υλικού και την αξιολόγηση των πληροφοριακών πηγών.
Θα έχουν ακόμη τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να χρησιμοποιήσουν τη ΜΗΤΙΔΑ, ένα καινοτόμο διαδικτυακό περιβάλλον, όπου με σύγχρονα εργαλεία και τις ελεύθερα προσβάσιμες ψηφιακές πηγές που διαθέτει το ΕΚΤ οι συμμετέχοντες δάσκαλοι και μαθητές έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν, να πειραματισθούν και να δημιουργήσουν οι ίδιοι ψηφιακό διαδραστικό εκπαιδευτικό περιεχόμενο.
Όσοι το επιθυμούν θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν και το Datacenter του ΕΚΤ, το οποίο φιλοξενεί εκατοντάδες φυσικούς και εικονικούς εξυπηρετητές, και αποτελεί e-υποδομή σημείο αναφοράς για τον ελληνικό χώρο. Επίσης, μπορούν να λάβουν την απαραίτητη καθοδήγηση για τη συλλογή υλικού σχετικά με ερευνητική εργασία (project) που έχουν αναλάβει να πραγματοποιήσουν στο σχολείο.
Διαδικασία Συμμετοχής
Δήλωση συμμετοχής μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: είτε ηλεκτρονικά μέσω της online φόρμας (https://goo.gl/forms/VrK0TAYqC9rUdLc23), είτε κατεβάζοντας το αρχείο με την Αίτηση Συμμετοχής (NHRF_Schools_Aitisi.doc) και αποστέλλοντάς την με email στο education@eie.gr
Οι προθεσμίες για τις δηλώσεις συμμετοχής είναι οι εξής:
- Για την εβδομάδα 6-10/11/2017: Δηλώστε τη συμμετοχή σας μέχρι τις 20/10/2017,
- Για την εβδομάδα 5-9/02/2018: Δηλώστε τη συμμετοχή σας μέχρι τις 19/01/2018,
- Για την εβδομάδα 23-27/04/2018: Δηλώστε τη συμμετοχή σας μέχρι τις 30/03/2018.
Σημειώνεται ότι το Εθνικό ‘Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) είναι νομικό πρόσωπο, ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το οποίο ιδρύθηκε το 1958 και εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Το ΕΙΕ, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα γνωστικών πεδίων, είναι ένα διεπιστημονικό κέντρο ερευνών, το οποίο απαρτίζεται σήμερα από τρία ερευνητικά Ινστιτούτα, ένα στην περιοχή των Ανθρωπιστικών Επιστημών και δύο στην περιοχή των Θετικών Επιστημών, και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ).
Πηγή άρθρου: http://www.ekt.gr