Τι είναι ανοικτή εκπαίδευση;
Η ανοικτή εκπαίδευση (open education) είναι μια φιλοσοφία για τον τρόπο που οι άνθρωποι θα πρέπει να παράγουν, να μοιράζονται και να οικοδομούν την γνώση.
Οι υποστηρικτές της ανοιχτής εκπαίδευσης πιστεύουν πως όλοι στον κόσμο θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικές εμπειρίες και πόρους και εργάζονται για να εξαλειφθούν τα εμπόδια για την επίτευξη του στόχου αυτού. Τέτοια εμπόδια μπορεί να περιλαμβάνουν το υψηλό χρηματικό κόστος, τα παρωχημένα ή ξεπερασμένα υλικά και τους νομικούς μηχανισμούς που εμποδίζουν τη συνεργασία μεταξύ των μελετητών και των εκπαιδευτικών.
Η προώθηση της συνεργασίας είναι κεντρικής σημασίας για το άνοιγμα της εκπαίδευσης. Όπως λέει η Κοινοπραξία Ανοικτής Εκπαίδευσης (Open Education Consortium, OEC ): “ο διαμοιρασμός είναι ίσως το πιο βασικό χαρακτηριστικό της εκπαίδευσης: εκπαίδευση είναι η ανταλλαγή γνώσεων, ιδεών και πληροφοριών με άλλους, κατά την οποία ανταλλαγή νέες γνώσεις, δεξιότητες, ιδέες και κατανόηση μπορούν να οικοδομηθούν”.
Τι είναι οι ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι;
Οι Ανοιχτοί Εκπαιδευτικοί Πόροι (Open Educational Resources, OERs) είναι εκπαιδευτικό υλικό που μπορεί να τροποποιηθεί και να ενισχυθεί, επειδή οι δημιουργοί του έχουν δώσει την άδειά τους στους άλλους για να το κάνουν. Τα άτομα ή οι οργανισμοί που δημιουργούν OERs -στους οποίους μπορεί να περιλαμβάνονται υλικά όπως διαφάνειες παρουσίασης, podcasts, διδακτέα ύλη, εικόνες, σχέδια μαθήματος, βίντεο διαλέξεις, χάρτες, φύλλα εργασίας και ακόμη και ολόκληρα εγχειρίδια- έχουν παραιτηθεί από μέρος (αν όχι από όλα) των πνευματικών τους δικαιωμάτων που σχετίζονται με τους έργα τους, συνήθως μέσω νομικών εργαλείων, όπως είναι οι άδειες Creative Commons, έτσι ώστε οι άλλοι να μπορούν να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε αυτά, να τα επαναχρησιμοποιούν, να τα μεταφράζουν και να τα τροποποιούν.
Γιατί είναι ευεργετικοί οι ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι;
Εφαρμόζοντας ανοικτές άδειες στο εκπαιδευτικό υλικό επιτρέπεις στους εκπαιδευτικούς να συνεργαστούν για να οικοδομήσουν αυτά τα υλικά διαφοροποιώντας τα ειδικά για τους μαθητές τους. Για παράδειγμα, ένας δάσκαλος των μαθηματικών μπορεί να αποκτήσει άδεια χρήσης σε ανοιχτές ασκήσεις για τους μαθητές του, αλλά να ξαναγράψει τις ασκήσεις για να συμπεριλάβει τη γλώσσα που υπάρχει σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή ή σε μια δημογραφική ομάδα. Με τη σειρά του, μπορεί να μοιραστεί τις τροποποιημένες ασκήσεις με άλλους που μπορεί να επιθυμούν να τις χρησιμοποιήσουν.
Παράλληλα, η συνεργασία στα OERs επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να εργαστούν από κοινού και παράλληλα να εξασφαλίζουν τη συνοχή μεταξύ των υλικών τους. Οι εκπαιδευτικοί των δημόσιων σχολείων στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, μπορεί να θέλουν να μοιράζονται τους πόρους που έχουν αναπτύξει τηρώντας τα κυβερνητικά εκπαιδευτικά πρότυπα, όπως τα Common Core State Standards
Ορισμένοι εκπαιδευτικοί προτείνουν ότι τα OERs μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του κόστους που συνδέεται με την παραγωγή και την διανομή διδακτικού υλικού στα πρωτοβάθμια και στα δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να κατεβάσουν αυτά τα υλικά, συχνά με χαμηλό κόστος, για την χρήση τους στις τάξεις τους, αλλά μπορούν επίσης να ενημερώσουν αυτά τα υλικά και να μοιραστούν αυτές τις αλλαγές και με τους άλλους, κρατώντας το περιεχόμενο έγκαιρο, αξιόπιστο και ακριβές. Με αυτόν τον τρόπο, δεν χρειάζεται να περιμένουν τις εταιρείες να εκδώσουν σε ένα βιβλίο την νέα έκδοση του εκπαιδευτικού τους υλικού (όπως δηλ. λειτουργούν τα παραδοσιακά πνευματικά δικαιώματα).
Και οι μαθητές επωφελούνται από τους ανοικτούς εκπαιδευτικούς πόρους όταν έχουν πρόσβαση σε αυτά τα υλικά για να συμπληρώσουν την εκπαίδευση που θα μπορούσαν να λάβουν σε μια τάξη. Μερικοί μαθητές δεν έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, αλλά χρησιμοποιώντας τους OERs, τους παρέχονται ευκαιρίες για να βελτιώσουν τις γνώσεις τους ανεξάρτητα, παρά τα εμπόδια που υπάρχουν και τους εμποδίζουν να αποκτήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που επιζητούν.
Οι ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι είναι πιο χρήσιμοι όταν οι εκπαιδευτικοί τους διανέμουν σε ανοικτούς μορφότυπους (open formats) έτσι ώστε οι άλλοι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές να μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους πόρους, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες τεχνικές πλατφόρμες που τα σχολεία τους έχουν υιοθετήσει. Πρότζεκτ όπως τα OER Commons ενεργούν ως αποθετήρια για υψηλής ποιότητας ανοικτούς εκπαιδευτικούς πόρους.
Τι είναι τα MOOCs;
Τα Μαζικά Ανοιχτά Διαδικτυακά Μαθήματα (Massive open online courses, MOOCs ) είναι online μαθήματα προσιτά σε οποιονδήποτε μέσω υπολογιστή και με πρόσβαση στο Internet. Οι άνθρωποι αποκαλούν αυτά τα μαθήματα “μαζικά” επειδή η εγγραφή σε αυτά είναι ανοικτή σε περισσότερους φοιτητές από ότι τα παραδοσιακά εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να επιτρέψουν, πράγμα που σημαίνει ότι εκατοντάδες (ίσως και χιλιάδες) μαθητές θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε κάποιο συγκεκριμένο MOOC. Σήμερα, πολλά κολέγια και πανεπιστήμια έχουν ενωθεί σε οργανώσεις και δεσμεύονται να παρέχουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση μέσω των MOOCs.
Ένα παράδειγμα είναι το edX ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός εκπαίδευσης που το 2012 αυξήθηκε από μια συνεργασία μεταξύ του ΜΙΤ και του Χάρβαρντ σε έναν παγκόσμιο εκπαιδευτικό οργανισμό (το Stanford εντάχθηκε στην προσπάθεια το 2013 και τώρα πλέον αρκετές δεκάδες κολέγια και πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο έχουν ενταχθεί επίσης). Το edX προσφέρει στους σπουδαστές χωρίς δίδακτρα ευκαιρίες να εγγραφούν σε μαθήματα σχετικά με μια ποικιλία θεμάτων που είναι διαθέσιμα από εκπαιδευτές σε όλη την υδρόγειο. Οι μαθητές εγγράφονται, παρακολουθούν, και ολοκληρώνουν τις τάξεις τους σε απευθείας σύνδεση (online μέσω διαδικτύου). Το 2013, το edX κυκλοφόρησε τον πηγαίο κώδικα της online πλατφόρμας εκμάθησης του, έτσι οι προγραμματιστές θα μπορούν να τον κατεβάσουν και να συμβάλουν στη βελτίωση του. Άλλοι θα μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν ακόμη και για να δημιουργήσουν την δική τους πλατφόρμα εκπαίδευσης.
Παρόμοια online εκπαιδευτικά εγχειρήματα είναι και τα Khan Academy και Coursera Ο βαθμός στον οποίο τα διάφορα MOOCs αδειοδοτούν τα φυσικά υλικά τους για το μιξάρισμα και την επαναχρησιμοποίηση τους, διαφέρει από το ένα ίδρυμα στο άλλο.
Πώς οι αρχές της ανοικτής εκπαίδευσης εφαρμόζονται για την ακαδημαϊκή έρευνα;
Οι υποστηρικτές της ανοικτής εκπαίδευσης έχουν εξετάσει λεπτομερώς και έχουν επικρίνει τόσο την ακαδημαϊκή διαδικασία έκδοσης, όσο και την ακαδημαϊκή εκδοτική βιομηχανία.
Προτείνουν η αναθεώρηση από τους ακαδημαϊκούς ομότιμους (η διαδικασία με την οποία παράγεται επαγγελματικά η γνώση με την αξιολόγηση της εργασίας κάποιου από άλλους, συχνά ανώνυμα), να γίνει πιο διαφανής, ώστε οι αναγνώστες να μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα για το πώς και το γιατί, για παράδειγμα, οι επιστήμονες έχουν κρίνει ότι κάποια μελέτη είναι κατάλληλη για δημοσίευση σε ένα ακαδημαϊκό περιοδικό ή εντοπίζουν ένα ελαττωματικό σημείο στις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν ή στα συμπεράσματα που αυτή κατέληξε. Η διαφάνεια στην ακαδημαϊκή αξιολόγηση από ομότιμους εξασφαλίζει επίσης ότι τα κίνητρα των αξιολογητών για την αξιολόγηση μιας έρευνας είναι εμφανή.
Οι αρχές της ανοικτής εκπαίδευσης επίσης επηρεάζουν και την ακαδημαϊκή εκδοτική βιομηχανία, μέσω των κινημάτων “ανοικτής πρόσβασης”. Συχνά, οι ερευνητές θα πρέπει να παραιτηθούν από τα πνευματικά τους δικαιώματα που κατέχουν πάνω στην εργασία τους, ώστε να συμφωνήσουν τα περιοδικά να την δημοσιεύσουν. Οι εκδότες των περιοδικών στη συνέχεια χρεώνουν τους ιδιώτες αναγνώστες και τις βιβλιοθήκες με τέλη για την πρόσβαση σε αυτά τα επιστημονικά υλικά. Τα τέλη αυτά είναι συνήθως πολύ υψηλά, πολλοί ερευνητές και οι βιβλιοθηκονόμοι υποστηρίζουν ότι περιορίζουν την πρόσβαση σε σημαντικές ερευνητικές εργασίες μόνο στα άτομα που ικανά να πληρώνουν για αυτό Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες και οι άλλοι πανεπιστημιακοί ερευνητές δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στα υλικά που χρειάζονται, για να μάθουν σχετικά με τις νέες εξελίξεις στον τομέα τους ή για να τα διαβάσουν, να τα αναπαράγουν και να επαληθεύσουν τα ευρήματα των άλλων.
Η δυσαρέσκεια με τους περιορισμούς σχετικά με την πρόσβαση στην έρευνα έχει δώσει αφορμή για την γέννεση διαφόρων κινημάτων “ανοιχτής πρόσβασης” στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ορισμένα ιδρύματα έχουν θεσπίσει πολιτικές ανοικτής πρόσβασης για να χορηγήσουν πρόσβαση στο κοινό στα ερευνητικά υλικά. Το Public Knowledge Project διατηρεί μια ανοικτής πηγής (open source (link is external)) πλατφόρμα εκδόσεων που ονομάζεται Open Journal Systems την οποία οι συντακτικές ομάδες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να διαμοιράσουν και να δημοσιεύσουν (σε μεγάλο βαθμό ανοικτής πρόσβασης) ακαδημαϊκά περιοδικά εκτός του παραδοσιακού εκδοτικού συστήματος. Στις ΗΠΑ, πολιτείες όπως η Καλιφόρνιαέχουν προτείνει νομοθεσία (link is external) που απαιτεί οι αναθεωρημένες έρευνες που χρηματοδοτούνται από τα χρήματα των φορολογουμένων να είναι (και να γίνουν) προσιτές σε όποιον επιθυμεί να τις διαβάσει. Ο Λευκός Οίκος έχει επίσης δηλώσει ότι υποστηρίζει την ανοικτή πρόσβαση στην ακαδημαϊκή έρευνα.
Πηγή άρθρου: https://opensource.com/
Μετάφραση: http://waves.pirateparty.gr